Słodko-gorzki smak mistyki. Leksyka zmysłu smaku w Dzienniczku św. Faustyny Kowalskiej

Abstract

Artykuł ma charakter badawczy. Jego celem jest odkrycie znaczeń, jakie św. Faustyna nadała zmysłowi smaku, a zarazem ukazanie poziomów metaforyzacji użytego przez nią słownictwa. Analiza jakościowo-ilościowa dotyczy leksyki opisującej smaki słodki i gorzki – są to bowiem jedyne nazwy smaków wskazane przez autorkę Dzienniczka. Jak wykazała analiza, większość słownictwa z tego pola została użyta do zobrazowania relacji duszy z Bogiem. Smak słodki posłużył na określenie samego Boga, obcowania z Nim. Smak gorzki konotuje głównie mękę Pańską i cierpienia, jakie Faustyna znosi w intencji dusz. W tworzeniu analogii między ciałem a duszą wyzyskuje ona słownictwo potoczne, łącząc je z biblijnym i liturgicznym. Jak wskazuje, dusza także ma swój pokarm – są nim wola Boża, łaska, mądrość Boża, a także Boże miłosierdzie.

The article is of analytical character. Its aim is to discover the meanings which St Faustina attributed to the sense of taste as well as to reveal the levels of metaphorization of the vocabulary she used. The quality and quantity analysis involves the lexis which describes the sweet and bitter tastes – those are actually the only names of tastes indicated by the author of The Diary. As the analysis revealed, most of the vocabulary from this area was used to depict the relationship between the soul and God. The sweet taste served to define God Himself, communing with Him. The bitter taste is associated principally with Lord’s Passion and suffering which Faustina experiences in the intention of the souls. While creating the analogy between the body and the soul, she exploits colloquial vocabulary, combining it with the biblical and liturgical lexis. As she indicates, the soul has also its food – this is God’s will, grace, God’s wisdom and God’s mercy.