Proweniencja, rozwój i specyfika „dialogowego ja” w psychologii pastoralnej

Abstract

Historia psychologii pastoralnej, od jej powstania na gruncie dziewiętnastowiecznego protestantyzmu, aż do czasów współczesnych, uwidacznia pewien problem z umiejscowieniem jej pośród dyscyplin naukowych. Przyczyn tej rozmytej tożsamości upatruje się w ciągłej nieumiejętności pogodzenia relacji psychologii i religii, przechodzącej od etapów jawnej wrogości (freudyzm, marksizm), poprzez redukcjonizm z prostym utożsamianiem zjawisk psychicznych i duchowych czy wzajemną obojętność, po otwartość i wzajemne korzystanie ze swych osiągnięć. Artykuł ukazuje aktualnie uprawianą psychologię pastoralną jako swoisty obszar „wpomiędzy” psychologią (religii) a teologią pastoralną. Uwzględniając historię tej młodej dyscypliny, autorzy zarysowują związek psychologii pastoralnej z innymi dziedzinami wiedzy, wskazując, że niejasna tożsamość na styku teologii i psychologii może stanowić w swej istocie jej wielki zasób budowany na zdolności interdyscyplinarnego dialogu oraz elastycznym wpisywaniu się w potrzeby współczesnego człowieka z jego polifoniczną naturą.

History of pastoral psychology, since its inception on the basis of nineteenth-century Protestantism, up to the present, reveals a problem with the placement among disciplines. The reasons for the fuzzy identity is seen in the ongoing inability to reconcile the relationship of psychology and religion, passing from overt hostility stages (Freudianism, Marxism), by equating reductionism with a simple psychic phenomena and spiritual, or mutual indifference, the openness and sharing of their achievements. The article presents the current pastoral psychology as a specific area “in-between” psychology (of religion) and pastoral theology. Given the history of this young discipline, outlines the relationship of pastoral psychology and other disciplines, indicating that the unclear identity “at the crossroads” of theology and psychology, may constitute in essence its a great resource built on the ability of interdisciplinary dialogue and writing flexible to the needs of modern man with his polyphonic nature.