Działalność duchowieństwa częstochowskiego w okresie tzw. karnawału Solidarności w świetle materiałów Służby Bezpieczeństwa

Abstract

This article describes the activities of the clergy of the diocese of Częstochowa, which are active in the territory of the Częstochowa Voivodeship during the Carnival of Solidarity (1980 – 13 December 1981). It was published in the light of The Security Service. The officers of the repressive apparatus drew attention to the attitude of the clergy towards Solidarity. Bishops and priests celebrated services at the invitation of Solidarity activists, consecrated flags, crosses and pictures that were hung in schools and workplaces. The diocesan authorities tried to support Solidarity in the struggle for free access to Jasna Góra, in the area of sacred building, the revival of the Catholic weekly newspaper “Sunday” and the return of religious symbols to public places. Security Service pointed out all anti-state activities of the clergy. The religious- -patriotic celebrations organized jointly with Solidarity on the anniversary of important historical events, the pilgrimage to Jasna Góra, the First Week of Christian Culture and the services in connection with the attack on the life of Pope John Paul II and the illness and death of Primate Stefan Wyszyński were of this nature. The authorities were concerned about the involvement of the members of the Academic Parish Community in the Independent Student Union, which operates both at the Częstochowa Technical University and the Częstochowa Pedagogical College. The repressive apparatus took a series of measures to counteract the activity of the clergy in Czestochowa. Through the use of personal sources of information and agents, an attempt was made to get the clergy’s loyalty and weaken its relations with Solidarity, which was active in the workers’ and peasants’ community. They wanted to torpedo the efforts to attract intelligence and young people to the Church.

Artykuł przedstawia działalność duchowieństwa diecezji częstochowskiej posługującego na obszarze województwa częstochowskiego w tzw. karnawale Solidarności (lato 1980 – 13 grudnia 1981). Ukazana ona została w świetle materiałów Służby Bezpieczeństwa. Funkcjonariusze aparatu represji zwracali uwagę na stosunek duchownych wobec Solidarności. Biskupi i księża na zaproszenie działaczy Solidarności odprawiali nabożeństwach, święcili sztandary, krzyże i obrazy, które zawieszano w szkołach i zakładach pracy. Władze diecezjalne starały się pozyskać poparcie Solidarność w walce o swobodny dostęp na Jasną Górę, w dziedzinie budownictwa sakralnego, wznowienia wydawania tygodnika katolickiego „Niedziela”, powrotu symboli religijnych w miejscach publicznych. SB zwracała uwagę na wszelkie antypaństwowe działania duchowieństwa. Taki charakter miały przede wszystkim uroczystości religijno- -patriotyczne organizowane wspólnie z Solidarnością w rocznicę ważnych wydarzeń historycznych, pielgrzymki na Jasną Górę, jak również I Tydzień Kultury Chrześcijańskiej oraz nabożeństwa związane z zamachem na życie papieża Jana Pawła II oraz chorobą i śmiercią prymasa Stefana Wyszyńskiego. Władze niepokoiło zaangażowanie członków Duszpasterstwa Akademickiego w Niezależnym Zrzeszeniu Studentów działającym zarówno na Politechnice Częstochowskiej jak i w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Częstochowie. Aparat represji podjął szereg działań mających na celu przeciwdziałanie aktywności duchowieństwa częstochowskiego. Wykorzystując osobowe źródła informacji i agentów dążono do lojalizacji duchowieństwa i osłabiania jego związków z Solidarnością działającą w środowisku robotniczym i chłopskim.