Postmodernistyczne boje z religią – próba zarysowania problemu

Abstract

Często pojawia się stwierdzenie, że w czasach współczesnych mamy do czynienia z silną tendencją do sekularyzacji wszelkich przejawów życia osobistego i społecznego. I rzeczywiście, jeśli chodzi o tradycyjny sposób rozumienia religii, tak właśnie jest. Niektórzy twierdzą nawet, iż religia jest zjawiskiem naturalnie zanikającym, co oznacza, że nie ma dla niej żadnej przyszłości (Dennett). Jednak wielu humanistów postmodernistycznych ma odmienne zdanie. Twierdzą oni np., że obecne czasy nie są wcale tak bardzo zsekularyzowane (Habermas), a religia także i dziś odgrywa ważną rolę w życiu jednostek (Kristeva) i społeczeństw (Bauman), co należy wykorzystać dla dobra rodzącej się nowej kultury. Jednakże tak pojmowane rozumienie nowej religii odartej z transcendentalnych odniesień stawia także pod znakiem zapytania trwałość i wartość opartej na niej nowej kultury.

It is often said that in modern times we are dealing with a strong tendency to secularize all manifestations of personal and social life. And indeed, when it comes to the traditional understanding of religion, this is the case. Some even argue that religion is a naturally vanishing phenomenon, which means that there is no future for it (Dennett). However, many postmodern humanists have a different view. They argue, for example, that the present times are not so secularized (Habermas), and religion also plays an important role in the lives of individuals (Kristeva) and societies (Bauman), which should be used for the good of the emerging new culture. However, this understanding of the new religion stripped of its transcendental references is also questioning the durability and value of the new culture based on it.