„Argumentum ex prophetia” u ojców Kościoła a współczesna krytyka funkcji proroctwa w apologetyce. Orygenes

Abstract

The paper is a continuation of the earlier text on Justin the Martyr and presents the same issue of the apologetic argument from the fulfilment of Messianic prophecies in another author of the period, Origen. A review of the basic themes, methods of argumentation and philosophical background of the prophetic proof helps to highlight the theological fertility of the issue and its subtlety. The history shows multiplicity of possible defences of Christianity based on the question of prophecy. “Contra Celsum” proves the vitality of the topic in the discussion with the pagans, as well as the change of emphasis compared to the early discussions against the Jews. Observations on the Church Fathers allow some remarks concerning contemporary presentations of the argument from the prophecies and point to potential proximity to modern conceptions of credibility in the fundamental theology.

Artykuł jest kontynuacją wcześniejszego tekstu o Justynie Męczenniku i prezentuje to samo zagadnienie argumentu apologetycznego ze spełnienia proroctw mesjańskich, lecz u innego autora epoki – Orygenesa. Przegląd podstawowych wątków, metod argumentacji i tła filozoficznego dowodu prorockiego pozwala podkreślić bogactwo teologiczne zagadnienia oraz subtelność i wielość możliwych form obrony chrześcijaństwa w oparciu o kwestie proroctw. „Contra Celsum” ukazuje żywotność tematu w dyskusji z poganami, a także zmianę akcentów w porównaniu z wczesnymi dyskusjami przeciw Żydom. Te obserwacje pozwalają zaproponować kilka uwag na temat współczesnych prezentacji argumentu z proroctw i wskazać potencjalną bliskość z dzisiejszymi koncepcjami wiarygodności w teologii fundamentalnej.