Relacja teorii i działania – istotny problem teologii pastoralnej

Abstract

Relacja teorii i działania stanowi kluczowy problem teologii pastoralnej, istotny z punktu widzenia rozumienia tej dyscypliny oraz wypracowania właściwej jej metodologii. Działalność kościelna, chociaż znajduje się w konstytutywnym związku z wiarą, nie może zostać wywiedziona bezpośrednio z teorii, czyli z twierdzeń dogmatycznych lub moralnych. Osiągnięcia współczesnej myśli filozoficznej oraz nauk humanistycznych, a także rozwój refleksji teologicznej w XX wieku pozwala stwierdzić, że również praktyka ma coś do powiedzenia teorii oraz wpływa aktywnie na tworzenie projektu duszpasterskiego. Teoria i działanie znajdują się więc stale w dialektycznej wzajemności. Termin ten, zaproponowany przez S. Lanzę, wskazuje na ich konstytutywną i nienaruszalną korelację, a jednocześnie sugeruje dynamizm ich wzajemnego oddziaływania. Należy je od siebie odróżniać, jednak nie można ich oddzielać. Żadna z tych kategorii nie może też zdominować drugiej. Muszą się one stale rozwijać w strukturze dialogicznej.

The relation of theory and praxis is a key problem of pastoral theology, important from the point of view of understanding this discipline and developing its proper methodology. Church activity, although it is in a constitutive relation with faith, cannot be derived directly from theory, that is from dogmatic or moral theorems. The achievements of contemporary philosophical thought and humanistic sciences, as well as the development of theological reflection in the twentieth century, allow us to state that practice also has something to say about the theory and actively influences the creation of a pastoral project. So theory and praxis are constantly in dialectical reciprocity. The term, proposed by S. Lanza, indicates their constitutive and inviolable correlation, and at the same time suggests the dynamism of their interaction. They must be distinguished from each other, but they cannot be separated. None of these categories can also dominate the other. They must constantly develop in a dialogical structure.