Jezus w islamskiej literaturze po-koranicznej

Abstract

Koran określa Jezusa jako „sługę Boga”, „Ducha” pochodzącego od Niego, Jego „Słowo” zrodzone z dziewicy Maryi. Jego Matka, po arabsku Maryam, jest jedyną kobietą nazwaną po imieniu w Koranie, w którym nie pojawia się żadne imię żon i córek samego Mahometa i nie podaje się żadnego innego imienia żeńskiego. Jest wspominana i czczona przez muzułmanów, którzy wierzą ponadto, że tylko dwie ludzkie istoty urodziły się bez „znaku Szatana”, mianowicie Maryja i jej Syn – coś, co nie stało się udziałem nawet samego Mahometa. Niezaprzeczalnym faktem jest to, że islamska literatura późniejsza rozwijała raczej kwestie apologetyczne i polemiczne, w których kładzie się nacisk na różnice zachodzące między Jezusem koranicznym a Jezusem Ewangelii. Jeśli początkowo przeważał wymóg sytuowania orędzia islamskiego w wyraźnej ciągłości z poprzednimi objawieniami: żydowskim i chrześcijańskim, w kluczu antypogańskim, to wraz z rozpowszechnianiem się tej nowej wiary na ziemiach już schrystianizowanych stawało się nieodzowne to, by muzułmanie pojmowali siebie głównie jako alternatywę, aniżeli jako spadkobierców tych dwóch wiar monoteistycznych, odwołujących się do Abrahama. Postać Jezusa przedstawiała i nadal stanowi wyzwanie dla muzułmanów. Chociaż nie uznają oni Jego boskiej natury, nie będzie przesadą stwierdzenie, że na podstawie różnych motywów uwidacznianych także w poszczególnych wersetach Koranu stał się On dla nich i jest nadal kimś wyraźnie innym od pozostałych proroków, łącznie z Mahometem. Nie możemy tym się nie cieszyć, dostrzegając w takim ich myśleniu przesłankę, na której można budować z nimi relację wzajemnego poszanowania.

The Quran names Jesus as the „servant of God”, „Spirit” coming from him, his „Word” bom of the virgin Mary. His mother, Maryam in Arabic, is the only woman called by name in the Quran, in which neither any name of the wives and daughters of Muhammad himself appear nor any other female name is given. She is mentioned and venerated by Muslims who believe, moreover, that only two human beings are born without a „Satan’s sign”, namely Mary and her Son - something that has not been shared even by Muhammad himself. The undeniable fact is that Islamic literature later developed rather apologetic and polemical issues, in which the emphasis is on the differences that occur between the Quran Jesus and the Jesus of the Gospel. Even though initially prevailed the requirement of locating the Islamic message in clear continuity with previous revelations: Jewish and Christian, in the anti-pagan key, along with the spread of the new faith in the already Christian lands, it became indispensable that the Muslims understood themselves primarily as an alternative rather than as heirs of these two monotheistic faiths, referring to Abraham. The figure of Jesus has been a challenge for Muslims. Although they do not acknowledge His divine nature, it will not be an exaggeration to ascertain, based on different motifs also visualized in various verses of the Quran, that He has been for them someone distinctly different from the other prophets, including Muhammad. We cannot help enjoy this, seeing in it their thinking a premise enabling to build a relationship of mutual respect.