Pismo Święte w katechezie – rys historyczny

Abstract

Przedmiotem refleksji jest analiza obecności Pisma Świętego w katechezie od początku Kościoła aż po czasy współczesne. Zamiarem Autora jest wykazanie, że Pismo Święte od zawsze było obecne w katechezie i ta obecność, jakkolwiek bardzo zróżnicowana i nie zawsze wystarczająca, ma historię tak długą jak sama katecheza. Spojrzenie w przeszłość ukazuje różnorodne modele i rozwiązania, począwszy od sytuacji, kiedy Biblia stanowiła centralną treść nauczania, aż po katechetyczne strategie, w których była niemalże nieobecna. Śtrukturę refleksji wyznaczają niektóre etapy czy okresy w historii katechezy, w których przywoływanie Pisma Świętego odznacza się pewnymi charakterystycznymi cechami pozwalającymi mówić o jakimś modelu czy wzorze obecności Biblii w nauczaniu. Wśród nich są następujące: głoszenie Słowa Bożego w czasach apostolskich, centralność Biblii w katechezie chrzcielnej w okresie katechumenatu, stopniowy zanik katechezy biblijnej w okresie średniowiecza, próby powrotu do Biblii w czasach nowożytnych (XVI-XIX wiek), i w końcu kerygmatyczna odnowa katechezy w XX wieku. Na zakończenie zostają sformułowane najważniejsze wnioski podkreślające prawdę, że katecheza w żaden sposób nie może zrezygnować z Pisma Świętego, które jest jej podstawowym źródłem.

The author reflects on the presence of the Holy Scriptures in catechesis from the origin of the Church till now. The author seeks to show that the Holy Scripture has always been present in catechesis and this presence, although very diverse and not always sufficient, has a history as long as the catechesis. A look at the past shows various models and solutions, ranging from the situations when the Bible constituted a central teaching content to the catechetical strategies in which it was almost absent. The study is structured according to stages or periods in the history of catechesis when reference to the Scriptures showed characteristics that allow one to speak of a certain model or formula of the Bible’s use in teaching. Among them are the following: the proclamation of the Word of God in apostolic times, the centrality of the Bible in the catechesis of a baptismal catechumenate, the gradual disappearance of biblical catechesis during the Middle Ages, attempts to return to the Bible in modem times (16th - 19th century) and, finally, kerygmatic renewal of catechesis in the 20th century. Lastly, the author formulates the most important conclusions; emphasizing the truth that catechesis in no way can resign from the Holy Scripture, which is its primary source.