Mozarabowie a iberyjskie doświadczenie graniczności

Abstract

Mozarabs who defended their Christian identity in exceptional circumstances, historical and cultural after 711 (the year of Arab invasion to the Iberian Peninsula) may become an interesting contribution to the contemporary debate on multiculturalism and its weaknesses. In many of the euchological texts the Spanish liturgy an excellent picture of the struggle for identity. The author of the article analyzed one of the Hispanic mass called Pro tribulatis emphasizes the need to care for own consciousness. Intersubjectivity making by the liturgy understood as an exchange, commercium, and reliance on tradition understood as a creative continuation, transfer, became the foundation of attitudes of mozarabic Christians. Based on the background of historical reflection, the article intend to rethink the difficulties observed in contemporary Spain, influenced by the “new secularism”. Model of multiculturalism, is for many thinkers no longer sufficient and requires a strong correction.

Historia mozarabów, którzy bronili swej chrześcijańskiej tożsamości w wyjątkowych okolicznościach historycznych i kulturowych po 711 roku (inwazja arabska na Półwysep Iberyjski), może stać się ciekawym przyczynkiem do rozważań nad multikulturalizmem i jego słabościami. Doskonały obraz walki o tożsamość pozostawiła liturgia hiszpańska, która w wielu tekstach euchologicznych (choćby analizowana w artykule msza pro tribulatis) podkreśla konieczności troski o własną świadomość. Intersubiektywność dokonująca się w liturgii rozumianej jako wymiana, commercium, a także oparcie na tradycji będącej twórczą kontynuacją, przekazywaniem, stały się fundamentem postawy mozarabów. Na kanwie historycznych opisów artykuł omawia trudności, z którymi boryka się współczesna Hiszpania w dobie „nowego laicyzmu”. Model multikulturalizmu okazuje się dla wielu myślicieli już niewystarczający i wymagający zdecydowanej korekty.