Chrzest jako misterium pieczęci w tradycji pierwszych trzech wieków

Abstract

Artykuł ukazuje, w jaki sposób w pierwszych trzech wiekach rozumiano chrzest jako misterium pieczęci. Ten aspekt chrztu był już podkreślany we wspólnocie z Qumran, a także w doświadczeniu chrztu Jana Chrzciciela, o czym w I wieku pisał Józef Flawiusz. Ojcowie Kościoła w II i III wieku używają wprost sformułowania pieczęć chrztu. Autor Pasterza Hermasa reprezentujący środowisko Rzymskie oraz Klemens Aleksandryjski uważali, że chrzest w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego pieczętował egzystencjalne wyznanie wiary w Jezusa jako Syna Bożego. Natomiast Tertulian z Kartaginy ukazał szerzej proces wzrostu egzystencjalnej wiary w ramach procedury inicjacji przedchrzcielnej, a także jej dalszy rozwój przygotowujący chrześcijan do przyjęcia chrztu krwi, czyli męczeństwa za wiarę w Jezusa. Chrzest Janowy, czyli chrzest nawrócenia i chrzest krwi były rozumiane przez chrześcijan symbolicznie i stanowiły niejako ramę dla jedynego chrztu, przez nich przyjmowanego.

The article shows how the baptism was understood in the Church of the first three centuries as the mystery of the seal. This aspect of the baptism was emphasized by Qumran community. It was also evident in the experience of the baptism of John the Baptist, what was described in the first century by Flavius Josephus. The Fathers of the Church in the 2nd and 3rd century were using the phrase seal of baptism directly. The author of The Shepherd of Hermas, who represented Roman community and Clement of Aleksandria deemed that the baptism in the name of the Father, and of the Son, and of the Holy Spirit set the seal on the existential confession of faith in Jesus as the Son of God. Tertullian from Carthage described more broadly the process of increase in the existential faith during the pre-baptismal initiation and its further development preparing for the baptism of blood, that is for the martyrdom due to the faith in Jesus. Christians understood the baptism of John the Baptist, that is the baptism of conversion as well as the baptism of blood symbolically, as a frame for the only baptism which they received.